Cách Xuất Khẩu Nông Sản: Hướng Dẫn Chi Tiết Từ A Đến Z
Xuất khẩu nông sản là một hoạt động quan trọng trong nền kinh tế của nhiều quốc gia, đặc biệt là ở những nước có nền nông nghiệp phát triển. Việc xuất khẩu nông sản không chỉ giúp nông dân gia tăng thu nhập mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế quốc gia. Bài viết này VASUS cập nhật cho bạn một số thông tin hướng dẫn chi tiết về cách xuất khẩu nông sản.
1.Thị trường xuất khẩu nông sản Việt Nam đầu năm 2024
Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong 4 tháng đầu năm 2024 đã vượt 19 tỷ USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, các mặt hàng như cà phê, rau quả, gạo, gỗ và sản phẩm gỗ đang có sự tăng trưởng mạnh mẽ, với kim ngạch xuất khẩu tăng từ 23% đến 54%.
Trong giai đoạn này, nhóm các mặt hàng nông sản chính đóng góp gần 11 tỷ USD, tăng 32,5%; sản phẩm chăn nuôi đạt 152 triệu USD, tăng 3,6%; thủy sản đạt 2,7 tỷ USD, tăng 4,2%; và gỗ cùng lâm sản đạt hơn 5 tỷ USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm ngoái.
NHIỀU MẶT HÀNG NÔNG SẢN CHÍNH ĐẠT TĂNG TRƯỞNG CAO
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong nhóm nông sản, xuất khẩu cà phê có mức tăng trưởng cao nhất trong 4 tháng đầu năm 2024, đạt 2,5 tỷ USD, tăng hơn 54% so với cùng kỳ năm ngoái.
Gạo cũng ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể, với 3 triệu tấn xuất khẩu đạt kim ngạch 1,93 tỷ USD, tăng 13,5% về lượng và 23,7% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu gạo của Việt Nam tiếp tục chiếm lĩnh các thị trường trọng điểm, với Philippines là thị trường nhập khẩu lớn nhất, chiếm 46,4% về lượng và 45,5% về kim ngạch xuất khẩu, và Indonesia đứng thứ hai, chiếm hơn 20% tổng lượng và kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ước tính, khối lượng gạo hàng hóa cho xuất khẩu tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long năm 2024 khoảng 7,6 triệu tấn, trong đó 3,2 triệu tấn là gạo chất lượng cao, 2,5 triệu tấn là gạo thơm, đặc sản, 1,15 triệu tấn là gạo chất lượng trung bình, và 0,75 triệu tấn là nếp. Với kết quả xuất khẩu trong 4 tháng đầu năm, nếu duy trì 750 nghìn tấn mỗi tháng, lượng gạo xuất khẩu có thể đạt tới 9 triệu tấn trong năm nay.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam dự báo, khối lượng gạo xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm 2024 sẽ vượt 4,5 triệu tấn. Do đó, lượng gạo cần cho xuất khẩu trong 6 tháng cuối năm ước đạt 3,22 triệu tấn. Để đáp ứng nhu cầu này, các doanh nghiệp có thể phải nhập thêm gạo từ Campuchia. Dự báo, xuất khẩu gạo năm 2024 sẽ đạt mức kim ngạch kỷ lục 5 tỷ USD.
Cùng với cà phê và gạo, rau quả cũng có mức tăng trưởng ấn tượng trong 4 tháng đầu năm 2024, với kim ngạch xuất khẩu đạt 1,8 tỷ USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, triển vọng xuất khẩu ngành rau quả năm 2024 tiếp tục tích cực, đặc biệt từ thị trường Trung Quốc. Việt Nam hiện có 14 mặt hàng nông sản xuất khẩu chính ngạch sang thị trường này, bao gồm sầu riêng, tổ yến, khoai lang, thanh long, nhãn, chôm chôm, xoài, mít, dưa hấu, chuối, thạch đen, măng cụt, vải và chanh dây.
2.Quy trình Xuất Khẩu Nông Sản
Sau đây là các bước cụ thể mà chúng tôi gợi ý cho bạn về cách xuất khẩu nông sản và quy trình xuất khẩu nông sản. Hãy lưu ý rằng quy trình xuất khẩu nông sản có thể sẽ thường xuyên thay đổi và chúng tôi sẽ cập nhật liên tục cho bạn trong thời gian sớm nhất.
Bước 1: Đánh Giá Sản Phẩm
Trước khi tiến hành xuất khẩu, việc kiểm tra chất lượng nông sản theo yêu cầu của nước nhập khẩu là bước đầu tiên và quan trọng. Điều này không chỉ giúp xác định thị trường phù hợp mà còn đảm bảo sản phẩm của bạn đáp ứng được tiêu chuẩn của nước nhập khẩu.
Bước 2: Thủ Tục Kiểm Dịch và Nhập Khẩu
Để sản phẩm nông sản có thể nhập khẩu, cần tuân thủ một số quy định sau:
- Chiếu xạ sản phẩm
- Kiểm dịch thực vật
- Trồng và thu hoạch từ vùng đạt chuẩn
- Kiểm tra chất lượng, hàm lượng và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
- Đóng gói và bao bì đạt chuẩn để tránh hư hỏng
Đặc biệt, với hàng nông sản cần bảo quản lạnh, các yếu tố sau cần được đồng bộ:
- Thời gian thu hoạch, đóng gói, kiểm dịch, hải quan, chiếu xạ, C/O, hun trùng
- Thời gian vận chuyển
Tất cả các công đoạn này cần phối hợp nhịp nhàng để đảm bảo chất lượng nông sản không bị suy giảm.
Bước 3: Chuẩn Bị Giấy Tờ Xuất Khẩu
Các giấy tờ cần thiết bao gồm:
- Hóa đơn bán hàng
- Hóa đơn đỏ
- Danh sách hàng
- Chứng nhận chất lượng và nguồn gốc
- Giấy xác nhận hun trùng
- Hợp đồng xuất khẩu
Đối với hàng nông sản đã nhập về, cần thêm giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật nhập khẩu. Tất cả giấy tờ này được mang đến chi cục kiểm dịch thực vật để đăng ký. Doanh nghiệp lần đầu xuất khẩu cần mời cán bộ đến kho kiểm tra mẫu, trong khi doanh nghiệp đã có kinh nghiệm có thể tự mang mẫu lên đăng ký.
Bước 4: Chuẩn Bị Giao Hàng
Dựa vào kế hoạch sản xuất, doanh nghiệp tiến hành đặt container và chuẩn bị khai báo hải quan.
Bước 5: Khai Báo Hải Quan
Dựa trên số liệu đóng hàng, tiến hành khai báo hải quan điện tử, mở tờ khai, thông quan hàng hóa và thanh lý, cuối cùng là vô sổ tàu. Lưu ý, mọi thủ tục phải hoàn thành trước giờ đóng cửa thể hiện trên booking confirmation.
Bước 6: Hoàn Thành Thủ Tục Thông Quan
Sau khi làm thủ tục thông quan, doanh nghiệp phải gửi chi tiết bill và submit VGM cho hãng tàu trước 2 ngày tàu chạy để nhận hóa đơn nháp. Sau khi kiểm tra và xác nhận, hãng tàu sẽ gửi hóa đơn chính và bản scan cho doanh nghiệp. Đồng thời, hãng tàu cũng nộp hóa đơn nháp và chứng thư kiểm dịch bản nháp cho cơ quan kiểm dịch để cấp chứng thư gốc.
Cuối cùng, doanh nghiệp soạn hồ sơ xin C/O và nộp tại phòng quản lý XNK. Khi nhận được tất cả chứng từ gốc, doanh nghiệp xuất khẩu sẽ xuất trình hồ sơ gốc cho ngân hàng hoặc gửi trực tiếp cho người nhập khẩu tùy theo điều kiện thanh toán.
3. Vai trò quan trọng của xuất khẩu nông sản trong nền kinh tế quốc gia
Xuất khẩu nông sản đóng vai trò quan trọng và thiết yếu trong nền kinh tế của mỗi quốc gia. Không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng, xuất khẩu nông sản còn mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho sự phát triển kinh tế và xã hội.
3.1 Góp phần vào tăng trưởng xuất khẩu quốc gia
Xuất khẩu nông sản mang lại nguồn ngoại tệ quan trọng, giúp giảm thâm hụt cán cân thương mại. Những ngoại tệ này được sử dụng để đầu tư vào máy móc, thiết bị hiện đại, từ đó nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất, khai thác tối ưu nguồn lực quốc gia.
3.2 Mở rộng quy mô và hiệu quả xuất khẩu
Hoạt động xuất khẩu nông sản không chỉ giúp mở rộng quy mô mà còn nâng cao hiệu quả, duy trì tốc độ tăng trưởng bền vững. Điều này góp phần vào tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.
3.3 Tạo việc làm và nâng cao đời sống người lao động
Nông nghiệp là ngành sử dụng nhiều lao động, do đó, xuất khẩu nông sản tạo ra nhiều công ăn việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho người lao động. Đồng thời, nó cũng góp phần ổn định xã hội, thúc đẩy doanh nghiệp nông nghiệp mở rộng sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế.
3.4 Tăng hiệu quả sử dụng vốn và khuyến khích đổi mới công nghệ
Xuất khẩu nông sản thúc đẩy việc sử dụng vốn hiệu quả trong ngành nông nghiệp. Nó khuyến khích đổi mới công nghệ, trang thiết bị hiện đại và phương thức quản lý tiên tiến, đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế và ngành nông nghiệp.
3.5 Phát huy lợi thế quốc gia và tối ưu hóa nguồn lực
Xuất khẩu nông sản giúp tận dụng và phát huy lợi thế sẵn có của quốc gia, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để tiết kiệm chi phí xã hội. Điều này không chỉ giúp quốc gia tận dụng lợi thế so sánh mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh.
3.6 Nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng sản phẩm
Xuất khẩu nông sản thúc đẩy việc nâng cao chất lượng sản phẩm và giá cả cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu thị trường nhập khẩu. Phát triển xuất khẩu nông sản còn đóng góp vào việc chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu theo hướng tích cực, gia tăng các sản phẩm chế biến và chất lượng cao, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nông nghiệp.
Xuất khẩu nông sản không chỉ là động lực phát triển kinh tế mà còn là nền tảng vững chắc giúp quốc gia tiến bước vững vàng trong hội nhập kinh tế toàn cầu.
Mong rằng qua bài viết này đã giúp các bạn có thêm thông tin về cách xuất khẩu nông sản, hãy nhớ theo dõi VASUS để cập nhật thêm nhiều thông tin về ngành nông nghiệp nhé!